Echo naszej publikacji: Wycinają coraz więcej lasu
Echo naszej publikacji. 29 kwietnia opublikowaliśmy wpis wiceprzewodniczącego Rady Powiatu Szymona Kościelaka, który dotyczył wycinki drzew w Leśnictwie Oleśnica Mała. Do sprawy postanowił się odnieść Grzegorz Pietruńko, Nadleśniczy Nadleśnictwa Oława, który przesłał do naszej redakcji list. Publikujemy go w całości.
W imieniu Nadleśnictwa Oława, chciałbym się odnieść do zamieszczonego w dniu 29 kwietnia 2021 roku na portalu olawa24.pl artykułu „Wycinają coraz więcej lasu. Mieszkańcy chcą wiedzieć, komu drewno jest sprzedawane".
Tak się składa, że w ostatnim czasie, z różnych stron coraz więcej pojawia się przejawów wyjątkowej troski i aktów wrażliwości dotyczących tego co się dzieje w lesie. Publikowane są mapy obrazujące skalę prowadzonych wycinek, mające wzbudzić obywatelski niepokój o to, czy będzie jeszcze możliwość spaceru po lesie pełnym drzew, czy raczej nie będzie na to szans, bo pazerne Lasy Państwowe wytną ostatnie drzewa i pozostawią ,,księżycowy krajobraz" totalnych zrębów. Z różnych stron padają pytania o wielkość pozyskania. Do opinii publicznej docierają informacje że oto tnie się coraz więcej i więcej... Bardzo łatwo jest oskarżać, bo przecież wszyscy widzą, że wycinka trwa. Ale czy nie warto czasem zastanowić się jak właściwie jest naprawdę. Czy rzeczywiście to co się dzieje w otaczających nas lasach może niepokoić, czy też może jest to przejaw normalnej gospodarki leśnej prowadzonej na racjonalnych zasadach. Przywołajmy zatem kilka faktów.
Każde nadleśnictwo Lasów Państwowych, w tym także Nadleśnictwo Oława prowadzi gospodarkę leśną w oparciu o dokumenty planistyczne, którymi są plany urządzania lasu. Są one opracowywane na 10 lat, podlegają ocenie oddziaływania na środowisko i są zatwierdzane przez ministra właściwego do spraw środowiska. Przy ich opracowywaniu uruchamia się proces konsultacji społecznych, czyli tak naprawdę każdy obywatel i instytucja może wnosić swoje uwagi. Gotowe plany są publicznie dostępne na stronach internetowych wszystkich nadleśnictw. W planie urządzenia lasu, oprócz wielu ważnych wskaźników, określa się między innymi dopuszczalną wielkość pozyskania drewna. W gospodarce leśnej obowiązuje zasada zrównoważonego pozyskania. W praktyce, pozyskanie drewna w Lasach Państwowych nigdy nie jest celem samym w sobie, lecz wynika z prowadzonych czynności pielęgnacyjnych i odnowieniowych lub jest wymuszone potrzebami sanitarnymi. W ostatnich latach, niestety coraz większe ilości drewna pozyskiwane są z przyczyn sanitarnych, czyli jako drewno uszkodzone i zamierające. To przejaw problemów jakie dotykają nasze lasy. Występujące coraz częściej anomalia pogodowe, głównie okresy suszy, sprawiają że osłabione lasy stają się łatwym celem ataku szkodliwych owadów, grzybów, czy choćby wszechobecnej jemioły. W samym tylko 2020 roku Nadleśnictwo Oława z przyczyn sanitarnych pozyskało 36,5 tys. m3 drewna, co stanowiło aż 38% ogółu pozyskanego drewna. Pomimo jednak problemów, udaje nam się zachować lasy w dobrym stanie. Nasza działalność podlega certyfikacji. Posiadamy dwa międzynarodowe certyfikaty dobrej gospodarki leśnej – FSC i PEFC. Jesteśmy organizacją samofinasującą się, co oznacza że ze swoich przychodów pokrywamy wszystkie koszty prowadzonej gospodarki i nie
obciążamy budżetu państwa, a wręcz przeciwnie – część dochodów ze sprzedaży drewna przeznaczamy na zasilenie funduszu rozwoju dróg lokalnych. Pozyskiwane drewno stanowi cenny i niezastąpiony materiał wykorzystywany w naszym codziennym życiu. Warto wspomnieć, że drewno miało w historii i ma obecnie ok. 30 tys. zastosowań. Społeczne i gospodarcze zapotrzebowanie na drewno stale rośnie. Jeszcze 30 lat temu, przeciętny Polak zużywał rocznie równowartość 0,4 m3 drewna okrągłego, a obecnie - ok. 1 mo.
Zajrzyjmy jednak w dane obrazujące stan naszych oławskich lasów. Nadleśnictwo Oława gospodaruje na powierzchni ponad 17 tys. ha. W okresie ostatnich 40 lat zwiększyliśmy powierzchnię leśną o ponad 1000 ha. W 1980 roku przeciętnie na 1 ha oławskiego lasu znajdowało się ok. 200 m3 drewna, a obecnie jest go ponad 300 m2. Średni wiek naszych drzewostanów podwyższył się z 48 lat w 1980 roku do 64 obecnie. Pozyskujemy rocznie około 95 tys. m drewna. W ciągu roku przyrasta natomiast około 116 tys. m drewna, czyli pozyskanie to tylko 82% przyrostu. To oznacza, że 21 tys. mo drewna odkłada się w każdym roku jako zapas i podwyższa zasobność drzewostanów. Rocznie na blisko 130 ha przygotowanej do tego powierzchni sadzimy ok. 725 tys. sztuk sadzonek, wyprodukowanych w naszych szkółkach leśnych. Na ochronę lasu od początku obowiązywania planu urządzenia lasu nadleśnictwo wydatkowało kwotę ok. 7,3 mln złotych.
A jak wygląda gospodarka leśna w Leśnictwie Oleśnica Mała? Podlega takim samym regułom jak w całym nadleśnictwie, czyli jest zrównoważona. Całe leśnictwo posiada powierzchnię 862 ha, a wyróżniającą je cechą jest niewątpliwie ilość kompleksów leśnych, których jest tu aż 57 (średnia w nadleśnictwie to 14 kompleksów). Roczne pozyskanie w całym leśnictwie to ok. 3,4 tys. mo, w tym blisko 900 m to drewno pozyskane z przyczyn sanitarnych. Rocznie w lasach Leśnictwa Oleśnica Mała przyrasta ok. 6 tys. mo drewna. Bilans jest więc wyjątkowo korzystny. Od początku obowiązywania planu urządzenia lasu, a więc od 2014 roku posadziliśmy na blisko 56 ha powierzchni prawie 400 tys. sztuk sadzonek (głównie dąb, lipa, wiąz, ale także takie gatunki jak jarząb, głóg, grusza, róża, trzmielina i wiele innych). W tym czasie na ochronę lasu w Leśnictwie Oleśnica Mała przed różnego rodzaju zagrożeniami zostało wydatkowane prawie pół miliona złotych
Takie są fakty. Czy są interesujące? Na pewno wzbudzają mniejszą ekscytację niż głoszone wieści o wycinkach, podparte jeszcze przypadkowo zrobionym zdjęciem zrębu i koniecznie stosu drewna. Cóż, żyjemy w takich czasach, że normalność raczej nie jest w cenie. Oczywiście jesteśmy gotowi do dyskusji nad problemami których w naszym otoczeniu nie brakuje. Możemy także udostępniać dane wszystkim zainteresowanym, którzy interesują się naszą działalnością. Występując do nas o informację, często bardzo fachowe, warto jednak wiedzieć co one oznaczają i jak z nich korzystać. Chętnie pomożemy w ich interpretacji. Sama wielkość pozyskania, wyjęta z szerokiego kontekstu prowadzonej gospodarki leśnej, tak naprawdę nic nie mówi, co najwyżej może jedynie wywołać niepokój. Niestety, mamy wrażenie że wielu ,,zatroskanym" właśnie o to chodzi.
Lasy Państwowe w 2024 roku będą obchodzić swoje 100 lecie istnienia. W czasie swojej działalności sprawiły, że Polska znajduje się w czołówce krajów europejskich, gdzie zadbane i stabilne lasy służą społeczeństwu. Od 1945 roku powierzchnia lasów w Polsce wzrosła z 6,5 do 9,2 mln ha. Dzisiaj, blisko 1/3 naszego kraju pokryta jest lasami. Stałemu wzrostowi zasobów leśnych, towarzyszy racjonalne wykorzystanie ich potencjału. Może więc warto zaufać fachowcom.
Przed nami majówka. Zapraszamy do naszych oławskich lasów. Można wybrać się na spacer, pojeździć rowerem, pogalopować po wyznaczonych trasach do jazdy konnej, czy pojeździć psim zaprzęgiem, bo i takie trasy mamy w naszych lasach. Można nawet zanocować w lesie, gdyż właśnie dołączyliśmy do ogólnopolskiego programu ,,Zanocuj w lesie", który umożliwia wszystkim pragnącym dosłownie poczuć las, bardzo bliski kontakt z przyrodą.
Życzymy miłych wrażeń i więcej wiary w leśników.
Grzegorz Pietrunko
Nadleśniczy Nadleśnictwa Oława