Główne wydatki ZUS to emerytury i renty

Powyżej 80 proc. wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest finansowane z wpływających do ZUS - składek.

- W minionym roku aż 83,5 proc. naszych wydatków było finansowanych z bieżących wpływów. To wartość porównywalna z wartością z 2023 roku – mówi Iwona Kowalska-Matis regionalna rzeczniczka prasowa ZUS na Dolnym Śląsku.

Środki z FUS przeznaczone głównie dla emerytów i rencistów

• Największą pozycją na liście wydatków z FUS były przede wszystkim emerytury, renty oraz zasiłki. W 2024 r. do klientów ZUS trafiło 406,2 mld zł. Wydatki na emerytury i renty finansowane z FUS wyniosły ponad 90 proc. tej kwoty, czyli 369,0 mld zł, tj. o 15,5 proc. więcej niż przed rokiem.
• Przeciętna kwota emerytury w 2024 r. wyniosła 3862,63 zł i była wyższa od wypłacanej w 2023 r. o 14 proc. (w 2023 - 3389,51 zł)
  Przeciętna kwota renty rodzinnej w 2024 r. wyniosła 3373,86 zł i była wyższa od wypłacanej w 2023 r. o 14,3 proc. (w 2023 – 2952,78 zł).
• Przeciętna kwota renty z tytułu niezdolności do pracy w 2024 r. wyniosła 2971,79 zł i była wyższa od wypłacanej w 2023 r. o 15,4 proc. (w 2023 – 2574,93 zł).  

 Najważniejszym czynnikiem wpływającym na wysokość świadczeń była marcowa waloryzacja wskaźnikiem 112,12 proc. Skutkiem był miesięczny wzrost wydatków na emerytury i renty z FUS o 3,3 mld zł.

- Najwięcej naszych wydatków zawsze pochłaniają emerytury i renty. W minionym 2024 roku wypłacaliśmy ich prawie 8 mln miesięcznie – opowiada Kowalska-Matis.

W 2024 roku wypłacono przeciętnie miesięcznie 7 969,5 tys. świadczeń emerytalno-rentowych, tj. o 69,1 tys. więcej niż w 2023 r., z tego:

▪ 6 305,9 tys. emerytur – o 113,4 tys. więcej niż w 2023 r.;

▪ 1 162,8 tys. rent rodzinnych, czyli o 9,5 tys. mniej niż w 2023 r.;

▪ 500,7 tys. rent z tytułu niezdolności do pracy, co oznacza spadek o 34,8 tys. w stosunku do liczby tych rent wypłaconych w 2023 r.

Bez drastycznych zmian w liczbie ubezpieczonych

Liczba osób ubezpieczonych w ZUS na koniec 2024 r. wyniosła ponad 16,2 mln (w ubezpieczeniach emerytalnym i rentowych) i była o 5,8 tys. większa niż rok wcześniej.

Najliczniejszą grupę stanowili pracownicy, czyli osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę ‒ 71,3 proc. ogółu ubezpieczonych.

W dalszej kolejności były osoby prowadzące działalność gospodarczą i osoby z nimi współpracujące, czyli członkowie najbliższej rodziny pozostający w jednym gospodarstwie domowym z przedsiębiorcą, którzy pomagają w prowadzeniu działalności ‒ stanowiły 11,1 proc. ubezpieczonych. Trzecią pod względem liczebności grupą były osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia, umowy agencyjnej lub o świadczenie usług  ‒ 8,6 proc.

Stopniowy wzrost liczby ubezpieczonych obcokrajowców

W ogólnej liczbie osób zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych 7,3 proc. posiadało obywatelstwo inne niż polskie.

Na koniec 2024 r. w ZUS było zarejestrowanych około 1,2 mln obcokrajowców, co oznacza wzrost o 5,8 proc. w stosunku do stanu na koniec 2023 r. Wśród nich 57,7 proc. osób było pracownikami, 36,4 proc. – zleceniobiorcami, a pozostali byli objęci innymi formami zatrudnienia.

Ukraińcy dominują

Największą grupą ubezpieczonych obcokrajowców są od wielu lat obywatele Ukrainy. Na koniec 2024 r. było ich 787,5 tys., co stanowiło 66 proc. wszystkich osób z obywatelstwem innym niż polskie zarejestrowanych w ZUS oraz 4,8 proc. . wszystkich ubezpieczonych.

Wzrasta liczba pracujących w Polsce Białorusinów

Kolejną dużą grupą obcokrajowców są obywatele Białorusi. Na koniec ubiegłego roku w ZUS było zarejestrowanych 134,9 tys. osób z Białorusi – to 11,3 proc. wszystkich ubezpieczonych cudzoziemców. Liczba zarejestrowanych w ZUS obywateli Białorusi wzrosła o 4,2 proc. w stosunku do stanu na koniec 2023 r.

Iwona Kowalska-Matis Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS Województwa Dolnośląskiego